Hoofdstuk 1 | ALLEDAAGSE VOORWERPEN
Stillevens in de kunst zijn getekende, geschilderde of gefotografeerde bewegingloze objecten, meestal in een groepje.
Oefening 1: Leg een volle rol wc-papier voor je op tafel. Leg een strook vellen die niet meer strak zijn opgerold losjes in een houding (afbeeldingen). Begin licht met de basisvorm van de rol. Houd de juiste richtingen en van de losse strook vellen in de gaten*.
*Tip: om juiste richtingen te bepalen (horizontaal, verticaal, diagonaal) houd je je potlood langs een bepaald deel van je stilleven. Doe één oog dicht en kijk naar de stand van je potlood (afbeelding).
De Italiaanse kunstenaar Giorgio Morandi schilderde zijn hele leven stillevens van alledaagse voorwerpen. Hij besteedde veel aandacht aan de compositie, oftewel hoe hij de voorwerpen zo kon plaatsen dat ze een mooi compact groepje vormen: de voorwerpen staan van rechts naar links half achter elkaar. Aan de linkerkant wordt dit gecompenseerd door het geribbelde potje. Morandi kiest voorwerpen zonder al te veel versieringen. De contouren zijn nergens erg strak. Dit geeft de harde aardewerken voorwerpen iets zachts. De schaduwen worden gecreëerd door zijlicht van links en maken de voorwerpen prachtig plastisch (= suggestie van rondingen, bolle en holle delen).
Oefening 2: Zet ongeveer drie zo eenvoudig mogelijke kopjes/mokken/vazen/kommen voor je neer in een mooi compact groepje. Laat ze elkaar gedeeltelijk overlappen. Teken jouw stilleven.
Twee stillevens getekend door leerlingen van ca. 10 jaar:
Oefening 3: Een mooie oefening is om van een stilleven alleen de schaduwvormen te tekenen, zonder lijnen. Zelfs een volkomen onaantrekkelijk stilleven (foto) kan zo toch aanleiding zijn voor een tekening. Zet een stilleven voor je neer waarin de voorwerpen elkaar deels overlappen. Zorg voor voldoende licht van opzij en teken uitsluitend de schaduwvormen. Maak eventueel eerst een foto en converteer die naar zwart-wit.
