In dit hoofdstuk geef ik je wat tips voor het natekenen van dieren in afbeeldingen. Tips zoals het gebruik van hulplijnen kom je in veel andere lessen tegen.
Oefening 1: probeer de kat na te tekenen. Teken/verzin iets dat hij met zijn rechterpoot aanraakt.
DE GEBROKEN TEKENSTIJL
Het kan lastig zijn om een dier meteen met mooie rondingen na te tekenen. Een goed hulpmiddel is de gebroken tekenstijl: je tekent de vorm van het dier eerst in losse gebroken lijntjes. Pas daarna maak je er een vloeiende omtrek van.
Oefening 2: Probeer met gebruik vn de gebroken tekenstijl de hond na te tekenen. Teken/verzin een object op neushoogte waarop hij gefocust is. Is hij nieuwsgierig, speels of ergens bang voor?
Ook in de schets van een panter door de Nederlandse kunstenaar Breitner (1857-1923) zie je plekken waar hij de gebroken tekenstijl heeft gebruikt.
GEBRUIK VAN HULPLIJNEN
Met hulplijnen voor de belangrijkste richtingen of verhoudingen maak je minder snel vergissingen in een houding. Ook basisvormen zoals een driehoek, cirkel ovaal en rechthoek kunnen dienen als hulplijn. Ik kies ook hier voor dieren van opzij om ingewikkelde perspectivische verkortingen te vermijden.
Oefening 3: Teken een of meer van de volgende voorbeelden na met gebruik van hulplijnen.
Het konijn Stampertje uit de film Bambi is oorspronkelijk getekend door Bill Justice (1914-2011). Voor het hoofd tekende ik een cirkel als basisvorm en twee hulplijntjes voor de gedraaide stand (zie Hoofden en gezichten deel 3, hoofdstuk 1 en 2, niveau 3). Handig was verder een hulplijntje tussen het hoofd en een of beide voeten.
Vaak zijn de namen van de tekenaars van dieren uit (strip)boeken en tekenfilms minder bekend dan de naam van de schrijvers. Zo is de Chinees-Amerikaanse tekenaar Tyrus Wong (1910-2016) de tekenaar van Bambi in de gelijknamige film van Walt Disney. Zijn eerste schetsen (links) zijn wat stoerder dan in de uiteindelijke film als de vormen ronder zijn geworden (rechts) (allebei nagetekend van de originele tekeningen).
Voor het natekenen van de grappige egel uit een verhaal van Toon Tellegen, oorspronkelijk getekend door Annemarie van Haeringen, zorgt een verticale hulplijn ervoor dat de linkerpoot (het standbeen) echt onder het hoofd komt te staan.
EXTRA: teken een favoriet dier uit een (strip)boek, game of tekenfilm na.
ANATOMISCHE STUDIES
De vorm van een dier wordt net als bij een mens bepaald door het skelet en de spieren. Je kunt dat prachtig zien in anatomische tekeningen, meestal bedoeld als studiemateriaal. Deze meesterlijke skelet-tekening met pen en waterverf van een hond is in 1818 gemaakt door de Nederlandse architect/ schilder Christiaan Kramm (1797-1875).
In een boek over katachtige roofdieren tekende de kunstenaar Herbert van der Poll (1877-1963) schitterende platen zoals het skelet van een leeuw van opzij. Let op het dunne lijntje waarmee ook de omtrek van de leeuw is getekend.Het laat de verbinding zien tussen het skelet en de vorm van de leeuw. Voor dit soort zeer gedetailleerde tekeningen zijn dode en opgezette dieren gebruikt.
Deze laatste tekening met de spieren is helemaal razend ingewikkeld. In de tekst van het boek worden alle (genummerde) botjes en spieren ook nog eens benoemd! Het is op deze manier ook studiemateriaal voor dierenartsen.