Hoofdstuk 3 | CONTRAPOST
De beroemdste houding van mensfiguren in de kunst is de contrapost (= contra-houding), mooi te zien bij het beeld van de godin Afrodite (of Venus) uit 360 voor Christus.
Vergelijk haar ontspannen houding eens met de nogal stijve, statische houding van de modelfiguur. Wat is de basis van de contrapost waardoor die houding er zo losjes uitziet?
In de contrapost is de lijn van de heupen tegengesteld (contra) aan die van de schouders. Met een stokfiguur hieronder kan ik dat het duidelijkst laten zien. In de contrapost rust het lichaamsgewicht op één been (het standbeen). De voet van het standbeen bevindt zich recht onder het hoofd. Belangrijk is daarom de verticale as die loopt van het hoofd tot aan de voet van het standbeen. Het andere been (het spilbeen) is ontspannen, vaak een beetje gebogen. Het is heel makkelijk om zelf in zo’n houding te staan.
In een tekening van een leerling heb ik (digitaal) nogmaals het standbeen en het spilbeen aangegeven.
Oefening: Probeer een (stok)figuur in de contrapost te tekenen. Begin met de verticale as en de lijnen voor heup en schouders. Je kunt jouw figuur een lichaam geven, aankleden en/of er iets bij verzinnen.
EXTRA: vraag een vriend(in) om voor jou te poseren in de contrapost. Maak een foto en teken zijn/haar houding op de foto na.
De contrapost als natuurlijke basishouding is in de Griekse oudheid verzonnen door beeldhouwers zoals Praxitiles. Statische beelden (afbeelding) pasten niet meer bij de verhalen waarin de Olympische goden zich bewogen en gedroegen als (super)mensen en allerlei avonturen beleefden. Een eerste stap naar deze veranderingen in de weergave van de mensfiguur was het beeld hieronder. De figuur doet letterlijk een stapje naar voren, waardoor er sprake is van een beweging/actie.
