Hoofdstuk 1 | COLLAGE
In een collage plak je uitgeknipte of gescheurde fragmenten uit verschillende afbeeldingen/bronnen op een ondergrond van stevig papier. Juist door samenvoeging van fragmenten die oorspronkelijk niet bij elkaar horen kan er iets vreemds, dromerigs of grappigs ontstaan. Vaak ontstaan combinaties een beetje toevallig terwijl je ermee bezig bent. Voor een collage kan van alles gebruikt worden: tekeningen, oude tijdschriften, reclamefolders, kranten enz.
Oefening 1: Maak binnen een getekend kader (bijv. een vierkant) een kleine compositie van zomaar wat uitgeknipte of gescheurde beeldfragmenten. Het kunnen fragmenten van herkenbare dingen zijn maar ook stukjes tekst, een patroon of een kleurvlak.
In een collage kun je spelen met proporties: je kunt iets groots heel klein laten lijken en omgekeerd. Zie ook de les Gegroeid of gekrompen, hoofdstuk 1, niveau 3.
Oefening 2: Maak een collage van twee figuren (mensen, dieren, gebouwen, voorwerpen). Een van de twee is óf heel sterk gekrompen óf heel sterk gegroeid.
De volgende collage, een ‘Fruitige figuur met een knipoog’ is een voorbeeld hoe in een collage de betekenis van iets kan veranderen: een appel is hier een hoofd geworden en een spiegelei een oog. Hoe je iets in iets anders kan transformeren, soms per toeval, vind ik een van de leukste dingen van collages, eigenlijk net zoals je in een voorbijdrijvende wolk een dier of gezicht kunt ontdekken.
Oefening 2: creëer een fantasiefiguur (dierlijk, menselijk, robot, alien enz.) van samengevoegde fragmenten uit verschillende afbeeldingen.
Tip: Zorg voor stevig papier als ondergrond en gebruik apart papier voor het aanbrengen van de lijm. Je hoeft vaak alleen de randen van je fragmenten te lijmen.
Het transformeren van het een in het ander in collages wordt ook in reclames gebruikt, zoals deze zomerse collage in een tijdschrift van Albert Heijn. Twee waterijsjes zijn ineens twee rokken geworden en de houtjes zijn benen geworden.
We hebben allemaal het vermogen om het een met het ander te associëren. Anders had je ook niet kunnen zien dat de waterijsjes in rokken zijn veranderd. Het spelen met transformaties gebeurt soms toevallig als je naar iets in je omgeving kijkt. Zo zag ik in de beschadigde, afbladderende onderkant van een deur (afbeelding) plotseling een skyline of een rotsachtig landschap aan de horizon. In het volgende hoofdstuk zie je hoe rekenpapier kan worden getransformeerd tot wolkenkrabbers.
