HOOFDSTUK 4 | EEN PUZZEL ONTWERPEN
De afbeelding is een nageschilderd detail uit een fabelachtige versiering in een kerk in Italië. Uiteraard had ik er eerst een foto van gemaakt want het was veel te ingewikkeld om ter plekke na te tekenen. De gehele versiering is gemaakt van gekleurde stukken keramiek. Het patroon is veel complexer dan het blokjespatroon en een geometrisch meesterwerk. Het is een vorm van isometrisch perspectief: alle lijnen die de diepte ingaan lopen evenwijdig. (zie Perspectief deel 2, hoofdstuk 7, niveau 3).
Zoals je misschien is opgevallen heb ik van het nageschilderde detail een puzzel van zes stukken gemaakt. De snijlijnen van de zes puzzelstukken zijn duidelijk zichtbaar. Doordat het ontwerp overal de snijlijnen overlapt blijft het elke keer lastig om de puzzel weer in elkaar te zetten. Aangezien ik dik wit karton had gebruikt kon ik de puzzel in andere kleuren op de achterkant herhalen.
EXTRA: Na het laten zien van deze puzzel heb ik een aantal leerlingen van ca. 11-12 jaar een keer gevraagd om ook een puzzel te ontwerpen met dieptewerking. Ik heb ze de volgende instructies gegeven:
Teken op dik stevig papier of wit karton een rechthoekig kader van 18 x 12 cm. Verdeel het kader met een potlood en liniaal in zes vierkante puzzelstukken van 6 x 6 cm.
Ontwerp je puzzel, als het lukt met dieptewerking. Het hoeft geen patroon te zijn! Het wordt een lekker lastige puzzel als jouw lijnen/vormen/gekleurde vlakken de snijlijnen van de zes vierkanten overlappen. Pas als je ontwerp af is, knip of snijd je de puzzelstukjes voorzichtig uit elkaar.
Je ziet hier drie totaal verschillende uitwerkingen met kleurpotlood door 11-12 jarige (!) leerlingen:
In deze eerste puzzel gaan lange slingerende stroken van elk drie gekleurde lijnen voor- en achter elkaar langs waardoor ze in de ruimte lijken te zweven. Ook hier zie je nog vaag de snijlijnen van de zes vierkante puzzelstukken.
In de tweede, schitterend gekleurde puzzel zie je objecten met een duidelijke zijkant en allerlei vormen die elkaar overlappen.
In de derde puzzel is het een heerlijke chaos van allerlei 3D objecten. Ook hier zijn de snijlijnen van de puzzel nog vaag zichtbaar.
In Italië is het leren tekenen van geometrische figuren/versieringen overigens een optioneel onderdeel van tekenles op de lagere school.